Każda osoba, a w szczególności pokrzywdzony, może złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa.
Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa powinno się złożyć właściwym organom ścigania. Zazwyczaj będzie to Policja lub Prokuratura.
Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa — obowiązek złożenia zawiadomienia
Zgodnie z przepisami prawa karnego każda osoba fizyczna, która dowiedziała się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu ma społeczny obowiązek zawiadomienia o tym prokuratora lub Policję. Niezwłoczne niezawiadomienie organów ścigania o popełnieniu niektórych przestępstw może zostać zakwalifikowane jako przestępstwo ścigane z urzędu.
Natomiast instytucje państwowe i samorządowe, które w związku ze swą działalnością dowiedziały się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub Policję oraz przedsięwziąć niezbędne czynności do czasu przybycia organu powołanego do ścigania przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego zarządzenia, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa.
Forma złożenia zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa
Możemy wyróżnić dwie zasadnicze formy złożenia zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa:
- Ustna.
- Pisemna.
Ustne zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa
Pokrzywdzony lub też inna osoba może zawsze złożyć ustnie do protokołu zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Osoba zgłaszająca przestępstwo powinna udać się na Policję lub do Prokuratury i złożyć funkcjonariuszowi Policji lub prokuratorowi zawiadomienie o tym, że mogło dojść do przestępstwa.
Osobiście odradzam zgłaszanie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa w formie ustnej. Pokrzywdzony może po prostu być źle zrozumiany przez osobę przyjmującą zgłoszenie. Osoba zgłaszająca możliwość popełnienia przestępstwa w stresie może również nie przekazać wszystkich niezbędnych informacji na temat samego przestępstwa oraz jego sprawcy. Normalnym jest, że przy ustnym zgłoszeniu o podejrzeniu popełnienia przestępstwa osoba zgłaszająca nie przytacza wszystkich niezbędnych okoliczności sprawy. Nie podaje również wszystkich niezbędnych dowodów
Pisemne zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa
Pisemne zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa powinno spełniać wymogi każdego pisma procesowego.
Należy jednak pamiętać, że szczególną uwagę trzeba poświęcić samym okolicznościom popełnienia przestępstwa. W pisemnym zawiadomieniu powinno się dosyć szczegółowo opisać przebieg zdarzenia, jego uczestników oraz powinno się podać dane domniemanego sprawcy przestępstwa (jeżeli znamy jego personalia). W pisemnym zawiadomieniu o podejrzeniu popełnienia przestępstwa możemy zawrzeć wnioski dowodowe, wnioski o zastosowaniu wobec domniemanego sprawcy odpowiedniego środka zapobiegawczego. Możemy również złożyć inne wnioski procesowe np. o dopuszczeniu do udziału w przesłuchaniu świadków lub podejrzanego.
Osobiście wszystkim moim Klientom zalecam składanie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa w formie pisemnej. Mamy wówczas większą kontrolę na jakie tory zostanie pokierowane postępowanie przygotowawcze.
Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa — reakcja organów ścigania
Organy ścigania po otrzymaniu zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa mogą:
- Przeprowadzić czynności sprawdzające.
- Wydać postanowienie o:
- wszczęciu postępowania karnego;
- odmowie wszczęcia postępowania karnego.
Czynności sprawdzające
W przypadku, gdy po otrzymaniu zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa zachodzi taka potrzeba, to organ prowadzący postępowanie przygotowawcze może zażądać uzupełnienia w wyznaczonym terminie danych zawartych w zawiadomieniu o popełnieniu przestępstwie lub dokonać sprawdzenia faktów w tym zakresie. W tym wypadku postanowienie o wszczęciu postępowania przygotowawczego albo o odmowie wszczęcia należy wydać najpóźniej w terminie 30 dni od otrzymania zawiadomienia.
Postanowienie
Organ powołany do prowadzenia postępowania przygotowawczego niezwłocznie po otrzymaniu zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa obowiązany jest wydać postanowienie o wszczęciu bądź o odmowie wszczęcia postępowania karnego.
Zażalenie na odmowę wszczęcia postępowania karnego
Zażalenie na odmowę wszczęcia postępowania karnego przysługuje:
- Pokrzywdzonemu.
- Instytucji państwowej, samorządowej, lub społecznej, która złożyła zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa.
- Osobie, która złożyła zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa.
Termin na złożenie zażalenia
Termin na złożenie zażalenia na odmowę wszczęcia postępowania karnego wynosi 7 dni od dnia otrzymania postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania karnego.
Porady prawne
Udzielam porad prawnych z zakresu prawa karnego, w tym w sprawach dotyczących sposobu zgłoszenia zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.
Prawo karne
Kancelaria Adwokacka Adw. Damian Murdza z siedzibą w Rzeszowie prowadzi praktykę adwokacką z zakresu prawa karnego (spraw karnych). Reprezentujemy zarówno ofiary przestępstw jak i osoby, które zostały oskarżone o ich popełnienie. Klienci Kancelarii Adwokackiej mogą skorzystać z porady prawnej, podczas której uzyskają Państwo informacje na temat stosowania środków zapobiegawczych w procesie karnym.
Więcej informacji mogą Państwo uzyskać umawiając się z adwokatem na termin spotkania.
Zachęcamy również do odwiedzania fan page‑u Kancelarii oraz naszej witryny.
Porady Prawne Online
Kancelaria Adwokacka Adwokat Damian Murdza w Rzeszowie udziela porad prawnych online, w tym z zakresu prawa karnego. Więcej informacji mogą Państwo znaleźć w zakładce Porady Prawne Online.
Stan prawny na dzień 12.07.2024 r.