Wniosek o wszczęcie postępowania nieprocesowego

Zgod­nie pra­wem cywil­nym, postę­po­wa­nie nie­pro­ce­so­we może zostać wsz­czę­te nie tyl­ko na wnio­sek stro­ny, ale rów­nież i z urzę­du przez sąd. Są to jed­nak sytu­acje wyjąt­ko­we i musi być to opar­te o prze­pi­sy ustawy.

Postępowanie nieprocesowe – strony postępowania

W prze­ci­wień­stwie do postę­po­wa­nia pro­ce­so­we­go nie mamy do czy­nie­nia tutaj z powo­dem i pozwa­nym. Stro­na­mi postę­po­wa­nia nie­pro­ce­so­we­go są:

1. Wnio­sko­daw­ca — oso­ba, któ­ra zło­ży­ła wnio­sek o wsz­czę­cie postę­po­wa­nia w danej sprawie.
2. Uczest­ni­cy — uczest­ni­kiem postę­po­wa­nia nie­pro­ce­so­we­go jest każ­dy, czy­ich praw doty­czy dane postępowanie.

Postępowanie nieprocesowe – warunki formalne wniosku

Wnio­sko­daw­ca wsz­czy­na postę­po­wa­nie nie­pro­ce­so­we poprzez zło­że­nie wnio­sku w sądzie (naj­le­piej w sądzie wła­ści­wym miej­sco­wo i rze­czo­wo). Powyż­szy wnio­sek powi­nien czy­nić zadość prze­pi­som o pozwie z tą zmia­ną, że zamiast pozwa­ne­go nale­ży wymie­nić wszyst­kich uczest­ni­ków spra­wy. Wnio­sek powi­nien zatem zawierać:

• ozna­cze­nie sądu, do któ­re­go pismo jest skierowane;
• imię i nazwi­sko lub nazwę stron, ich przed­sta­wi­cie­li usta­wo­wych i pełnomocników;
• ozna­cze­nie rodza­ju pisma;
• osno­wę wnio­sku;
• wska­za­nie fak­tów, na któ­rych wnio­sko­daw­ca opie­ra swój wnio­sek, oraz wska­za­nie dowo­du na wyka­za­nie każ­de­go z tych faktów;
• ozna­cze­nie miej­sca zamiesz­ka­nia lub sie­dzi­by i adre­sy stron postę­po­wa­nia cywil­ne­go albo, w przy­pad­ku gdy stro­na jest przed­się­bior­cą wpi­sa­nym do CEIDG – adres do kore­spon­den­cji wpi­sa­ny do CEIDG;
• ozna­cze­nie miej­sca zamiesz­ka­nia lub sie­dzi­by i adre­sy przed­sta­wi­cie­li usta­wo­wych i peł­no­moc­ni­ków stron postę­po­wa­nia cywil­ne­go;
• PESEL lub NIP wnio­sko­daw­cy będą­ce­go oso­bą fizycz­ną, jeże­li jest on obo­wią­za­ny do  jego posia­da­nia lub posia­da go nie mając takie­go obowiązku;
• numer w KRS, a w przy­pad­ku jego bra­ku – numer w innym wła­ści­wym reje­strze, ewi­den­cji lub NIP powo­da nie­bę­dą­ce­go oso­bą fizycz­ną (np. oso­by praw­ne, spół­ka jaw­na), któ­ry nie ma obo­wiąz­ku wpi­su we wła­ści­wym reje­strze lub ewi­den­cji, jeże­li jest on obo­wią­za­ny do jego posiadania;
• war­tość przed­mio­tu spo­ru, jeże­li od tej war­to­ści zale­ży wła­ści­wość rze­czo­wa sądu lub wyso­kość opła­ty, a przed­mio­tem spra­wy nie jest ozna­czo­na kwo­ta pieniężna;
• dowód uisz­cze­nia opła­ty sądowej;
• pod­pis stro­ny albo jej przed­sta­wi­cie­la usta­wo­we­go lub pełnomocnika;
• wymie­nie­nie załącz­ni­ków dołą­czo­nych do wnio­sku (np. peł­no­moc­nic­two, dowo­dy w sprawie).

Ponad­to, wnio­sek powi­nien zawierać:

• dokład­nie okre­ślo­ne żąda­nie wnio­sku, a w spra­wach o pra­wa mająt­ko­we tak­że ozna­cze­nie war­to­ści  przed­mio­tu spo­ru, chy­ba że przed­mio­tem spra­wy jest ozna­czo­na kwo­ta pieniężna;
• przy­to­cze­nie oko­licz­no­ści fak­tycz­nych uza­sad­nia­ją­cych żąda­nie, a w mia­rę potrze­by uza­sad­nia­ją­cych rów­nież wła­ści­wość sądu;
• infor­ma­cję, czy stro­ny pod­ję­ły pró­bę media­cji lub inne­go poza­są­do­we­go spo­so­bu roz­wią­za­nia spo­ru, a w przy­pad­ku gdy takich prób nie pod­ję­to, wyja­śnie­nie przy­czyn ich niepodjęcia.

Ponad­to, wnio­sek o wsz­czę­cie postę­po­wa­nia nie­pro­ce­so­we­go powi­nien zawierać:

• dokład­nie okre­ślo­ne żąda­nie, a w spra­wach o pra­wa mająt­ko­we tak­że ozna­cze­nie war­to­ści  przed­mio­tu spo­ru, chy­ba że przed­mio­tem spra­wy jest ozna­czo­na kwo­ta pieniężna;
• ozna­cze­nie daty wyma­gal­no­ści rosz­cze­nia w spra­wach o zasą­dze­nie roszczenia;
• wska­za­nie fak­tów, na któ­rych powód opie­ra swo­je żąda­nie, a w mia­rę potrze­by uza­sad­nia­ją­cych rów­nież wła­ści­wość sądu;
• infor­ma­cję, czy stro­ny pod­ję­ły pró­bę media­cji lub inne­go poza­są­do­we­go spo­so­bu roz­wią­za­nia spo­ru, a w przy­pad­ku gdy takich prób nie pod­ję­to, wyja­śnie­nie przy­czyn ich niepodjęcia.

Każ­dy wnio­sek o wsz­czę­cie postę­po­wa­nia nie­pro­ce­so­we­go może rów­nież zawie­rać wnio­ski o zabez­pie­cze­nie wnio­sku, nada­nie wyro­ko­wi rygo­ru natych­mia­sto­wej wyko­nal­no­ści i prze­pro­wa­dze­nie roz­pra­wy w nie­obec­no­ści powo­da oraz wnio­ski słu­żą­ce do przy­go­to­wa­nia roz­pra­wy, a w szcze­gól­no­ści wnio­ski o:

• wezwa­nie na roz­pra­wę wska­za­nych przez powo­da świad­ków i biegłych;
• doko­na­nie oględzin;
• pole­ce­nie pozwa­ne­mu dostar­cze­nia na roz­pra­wę doku­men­tu będą­ce­go w jego posia­da­niu, a potrzeb­ne­go do prze­pro­wa­dze­nia dowo­du, lub przed­mio­tu oględzin;
• zażą­da­nie dowo­dów znaj­du­ją­cych się w sądach, urzę­dach lub u osób trze­cich, wraz z upraw­do­po­dob­nie­niem, że stro­na postę­po­wa­nia cywil­ne­go sama nie może ich uzyskać.

Wnio­sko­daw­ca w spo­rzą­dzo­nym przez sie­bie wnio­sku o wsz­czę­cie postę­po­wa­nia nie­pro­ce­so­we­go szcze­gól­ną uwa­gę powi­nien zwró­cić na to, by uwzględ­nić w nim wszyst­kie waż­ne dla spra­wy twier­dze­nia oraz dowo­dy. Jeże­li wnio­sko­daw­ca zgło­si je w dal­szych pismach lub na roz­pra­wie, to sąd może pomi­nąć je, chy­ba że wnio­sko­daw­ca upraw­do­po­dob­ni, że nie zgło­sił ich we wła­ści­wym cza­sie bez swo­jej winy lub że uwzględ­nie­nie spóź­nio­nych twier­dzeń i dowo­dów nie spo­wo­du­je zwło­ki w roz­po­zna­niu spra­wy albo że wystę­pu­ją inne wyjąt­ko­we okoliczności.

Wnio­sko­daw­ca zobo­wią­za­ny jest tak­że do załą­cze­nia do wnio­sku o wsz­czę­cie postę­po­wa­nia nie­pro­ce­so­we­go jego odpi­su i odpi­su załącz­ni­ków dla dorę­cze­nia ich uczest­ni­czą­cym w spra­wie oso­bom, a ponad­to, jeże­li w sądzie nie zło­żo­no załącz­ni­ków w ory­gi­na­le, po jed­nym odpi­sie każ­de­go załącz­ni­ka do akt sprawy.

Darmowe porady prawne

Klien­ci Kan­ce­la­rii Adwo­kac­kiej mogą uzy­skać od adwo­ka­ta nie­od­płat­ną pomoc praw­ną z zakre­su pra­wa cywil­ne­go. Wię­cej infor­ma­cji w zakład­ce Bez­płat­ne pora­dy praw­ne.

Porady Prawne Online

Kan­ce­la­ria Adwo­kac­ka Adwo­kat Damian Mur­dza w Rze­szo­wie udzie­la porad praw­nych onli­ne z zakre­su pra­wa cywil­ne­go. Wię­cej infor­ma­cji mogą Pań­stwo zna­leźć w zakład­ce Pora­dy Praw­ne Online.

Stan praw­ny na dzień 6 stycz­nia 2025 r.

• Face­bo­ok
• Insta­gram
• Google